بررسی دانش بومی شناخت و طبقه بندی اجزای محیطی در جهت مدیریت بهینه مراتع (مطالعه موردی: عشایر دیلگان در استان کهگیلویه و بویراحمد)

نویسندگان

  • حسین بارانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی/ دانشکده مرتع و آبخیزداری
  • غلامعلی حشمتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان/ دانشکده مرتع و آبخیزداری
چکیده مقاله:

بهره برداران مرتع، اعم از جامعة عشایری و روستایی در ایران، از سالیان بسیار دور اندوخته های ارزشمندی در زمینة دانش بومی مدیریت مرتع دارند که پتانسیل های فرهنگی و سرمایه های اجتماعی و فرهنگی این جامعة کهن به شمار می روند. لذا در این تحقیق به بررسی مبانی تقسیم بندی و نامگذاری اجزای محیط در مرتع دیلگان به عنوان عاملی مهم در نظام های طبقه بندی عرصه های مرتعی از منظر دانش بومی پرداخته شد. گرد آوری اطلاعات از طریق مصاحبه در محل زندگی عشایر و مشاهده مشارکتی بر اساس روش پیمایشی صورت پذیرفت. از اطلاعات کسب شده از شیوه های متفاوت مصاحبه، فیش برداری شده و استخراج مفاهیم کلیدی از دانش روایی بومیان صورت گرفت. نتایج این بررسی گویای آن است که عشایر دارای مشاهداتی زیرکانه و دقیق در مورد نظام های طبقه بندی شده اند که کاملا با شرایط محلی مطابقت دارد. چنانکه ایشان برای هریک از اجزای طبیعت پیرامون خود طبقه بندی های مجزایی قائل بودند. بر این اساس ایشان عرصه مرتع را بر مبنای شکل ناهمواری، دما، پوشش گیاهی، خاک، منابع آب، کاربری اراضی و راه های دسترسی تقسیم بندی نموده و برای هر یک نام و تعریف مجزایی قائلند. این اجزا به گونه ای نامگذاری و تعریف گردیده است که برای اکثر قریب به اتفاق مردم بومی دارای مفاهیمی کاربردی و شناخته شده است چنانکه هرچند که این مفاهیم به عنوان منابع مکتوب درجایی ثبت نگردیده، لیکن اشتراک های فرهنگ زیست محیطی آنچنان در نامگذاری هریک از اجزای زیست بوم لحاظ گردیده که برای اکثر مردمان ساکن در عرصه مورد مطالعه ذکر نام های اجزای طبیعت مفاهیمی مشترک را به ذهن متبادر می سازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واکاوی دانش بومی پیرامون گیاه گَنَبو(آنغوزه‌) در مراتع زاگرسی(مطالعه موردی: تنگ-سرخ، استان کهگیلویه و بویراحمد)

به منظور بررسی دانش بومی گَنَبو(آنغوزه) از گونه‌های مهم دارویی_صنعتی مراتع، که از قدیم‌الایام تاکنون مورد استفاده مردم محلی قرار می‌گیرد، این تحقیق در منطقه تنگ‌سرخ که بیشترین تعداد بهره‌بردار و بیشترین سطح رویشگاه گَنَبو در استان کهگیلویه و بویراحمد را دارد انجام گرفت. روش اصلی تحقیق مبتنی بر بررسی دانش‌بومی جوامع محلی به شیوه پژوهش مشارکتی است. ‌از روش‌های تحقیقات کیفی از جمله مشاهده مستقیم، مصاح...

متن کامل

جمع آوری و بررسی اتنوبوتانی منتخبی از گیاهان خوراکی و دارویی استان کهگیلویه و بویر احمد (مطالعه موردی: مراتع دیلگان)

سابقه و هدف: نظام‌های دانش بومی بشر در زمینه‌های مختلفی که همگی زاییده تلاش برای معیشت پایدار در محیط زیست اوست جلوه‌گر می‌شود. اتنوبوتانی شاخه‌ای از دانش بومی است که به شناخت چند جانبه نقش گیاهان یک منطقه در دانش اقوام محلی می‌پردازد. به عبارتی اتنوبوتانی را می‌توان یک روش مطالعه منظم و قانونمند مواجه انسان و گیاه قلمداد کرد. ایران منطقه‌ای غنی از لحاظ فرهنگی و تنوع قومی است که دارای تنوع بی‌ن...

متن کامل

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

متن کامل

بررسی دانش بومی خبرگان عشایر نیمه‌کوچنده البرز شمالی (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی دامنه جنوبی کوه دماوند)

دانش سنتی و بومی بهره‌برداران مراتع میراث ملی گرانقدری محسوب می‌شود که برای برنامه‌های مدیریتی و توسعه اجتماعی، فرصت‌هایی را فراهم می‌کند و به شناسایی، اولویت‌بندی و سامان‌دهی منابع محلی کمک می‌نماید. معرفی این دانش سنتی در بین اقشار جامعه باعث رویکرد مثبت نسبت به شغل شبانی شده و می‌تواند استحکام ساختار اجتماعی را در کشور تقویت کند. بر این اساس در این پژوهش مشارکتی سعی شد ضمن معرفی سازوکارهای ب...

متن کامل

استفاده از دانش بومی عشایر راهکاری مناسب جهت مدیریت بهینه اکوسیستم‌های طبیعی

امروزه نتایج تحقیقات زیادی اهمیت استفاده از دانش‌بومی را در توسعه‌ی پایدار نشان داده‌ است. مطالعه‌ی حاضر با هدف شناخت گونه‌های جنگلی مهم در تعلیف دام بر پایه‌ی دانش‌بومی جهت توصیه کشت این گونهها در اراضی تخریب یافته انجام شده‌ است. بدین منظور ابتدا لیستی از مشخصات گونه‌ها‌ی درختی و درختچه‌ای در استان کهگیلویه و بویراحمد تهیه گردید. باتوجه به اینکه ایل بویراحمدی بزرگترین کوچنده در استان می‌باشد ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 7

صفحات  1- 45

تاریخ انتشار 2017-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023